Blog

Psikiyatri Nedir

Psikiyatri bir tıp dalıdır. Başlıca ilgi alanı beyin hastalıklarıdır. Bu alanda günlük dilde akıl hastalığı, ruh hastalığı, sinirlilik halleri, ... denilen durumlar yer alır. Bu hastalıklar düşünce, davranış, duygu değişiklikleri ile kendini gösterir. Psikiyatri bu hastalıkların tanı ve tedavileriyle uğraşır

Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde, hastalıkların özelliklerine göre farklı yöntemler uygulanır. Doğrudan bedene uygulananlar (ilaç, elektrokonvulzif tedavi vb) olduğu gibi, insanın duygusal, düşünsel özelliklerini veya ilişkilerindeki değişkenleri hedef alan yöntemler (psikoterapi) de meslek alanımızda yer alır. Bu yöntemler ancak eğitimini almış kişilerce uygulanabilir.

Psikiyatrik bilgi ve uygulamalar bilimsel veriye dayalı olmak zorundadır. Son dönemde beyne ilişkin bilgi birikiminde artış olmuştur. Bu durum tedavi yöntemlerinde de eskisine göre daha hızlı değişiklikler ortaya çıkarmıştır. Ancak yeni bir tedavi yönteminin ya da ilacın deneysel çalışmalardan uygulama alanına girmesi için bilimsel ve etik olarak tanımlanmış süreçlerden geçmesi, etkili olduğunun kanıtlanması ve meslek topluluğunca kabul edilmesi zorunludur.

Bu bağlamda henüz deneysel aşamada olan bedene uygulanan tedavilerin günlük tedavide kullanılması da, belirli bir yöntem olmadan “sohbet” etmenin de “psikoterapi” adı altında uygulanması da meslek ilkelerine aykırıdır.

Blog'daki bilgiler Türkiye Psikiyatri Derneği halka yönelik bilgilendirme Platformundan Alınmıştır.

Psikolojik sorunlar ve sıkıntılar sanılanın aksine nadir değildir ve oldukça yaygındır.Toplumdaki her 5 kişiden biri psikiyatrik bir hastalıkla mücadele etmekte, Her 10 gençten birinde depresyon olduğu görülmektedir

Psikiyatrik rahatsızlıkların %60-70’i 18 yaşından önce ortaya çıkmakta, çoğu bu önemli yaşlarda ya tanı almamakta ya da asla tedaviye ulaşamamakta, Böylelikle Yıllarca tedavisiz kalmaktadır

Psikiyatrik hastaların çoğunluğunun şiddet ya da yıkıcılığa dair herhangi bir meyli bulunmamakta, tüm şiddet olaylarının sadece %3-4’ünün psikiyatrik hastalıklarla ilişkilendirilebileceği görülmektedir

Bununla beraber psikiyatrik hastalıklardan muzdarip kişilerin 10 kat daha fazla şiddet ve saldırıya uğradığı görülmektedir.

Hemen bütün psikiyatrik hastalıklar tedavi edilebilmekte, tedavide Terapiye ve İlaçlar ya tek başına ya da birlikte kullanılabilmektedir

Tedavi için eskiden birçok yan etkisi olan az sayıdaki ağır ilaçlar kullanılırken, günümüzde yan etkileri oldukça az olan çok sayıda ilaç seçeneği bulunmaktadır.

Tedavi seçenekleri günden güne artmasına karşın, psikiyatrik hastalığı olan Yetişkinlerin yarısında fazlası ve çocukların %80’i tedavi almamaktadır

Psikiyatrik hastalıklar karakter ya da zihinsel zayıflığından değil; beyin kimyasındaki kimi düzensizliklerle, genetik yatkınlıklar ve olumsuz ya da zorlayıcı yaşantılarla çeşitli çevresel faktörlerin karşılıklı etkileşimi sonucu ortaya çıkmaktadır.

Kimi Psikiyatrik ilaçların bağımlılık yapma potansiyeli olsa da büyük çoğunluğunun bağımlılık yapıcı potansiyeli bulunmamaktadır

Ülkemizdeki Yaygın inanışın aksine Psikiyatrik ilaçlar kısırlık yapmaz. Ancak kimi ilaçlar kimi kişilerde cinsel istekte azalmaya yol açabilmektedir. Böyle bir yan etkiden rahatsız olmanız halinde durumu hekiminizle paylaşarak bu yan etkinin ortadan kaldırılması sağlanacaktır

Dikkat ilaçları, Dikkat Eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan kişilerde yararlı olsa da DEHB olmayan kişilerde dikkat ve konsantrasyonu artırıp uykuyu azaltsa da bilişsel yavaşlamaya neden olduğundan yarar yerine zarar vermektedir

Bir kişinin ağrı ya da bedensel işlev kaybının psikolojik olması demek, ağrısının olmadığı ya da ağrı hissetmediği anlamına gelmez; hissetmekte olduğu Ağrısının kaynağının psikolojik dinamiklerden kaynaklandığı anlamına gelir

Kimi psikiyatrik hastalıklar diyabet ve hipertansiyon gibi kronik bir gidişata sahiptir. Bu durumda tedaviyi uzun yıllar, hatta kimi durumlarda ömür boyu sürdürmek gerekebilir. Bu tedavinin başarısız olduğu değil, hastalığın kronik olduğu anlamına gelir

Başta depresyon ilaçları olmak üzere, Psikiyatrik ilaçların çoğunun etkisi 10-14 günden sonra ortaya çıkarken, yan etkileri ilaçların ilk alındığı günlerde ortaya çıkmakta, istenen etkinin ortaya çıkmasıyla beraber yan etkiler de azalmaktadır

İlaçları başlayıp tedaviyi bitirirken çoğu zaman dozu kademeli olarak artırıp azaltmak gerekir. Ancak bu durum her ilaç için gerekmemektedir

Psikiyatriste başvurmanız toplumdaki yaygın kanının tersine “deli” olduğunuz değil; iç dünyanızda bir şeylerin yolunda gitmiyor olabileceğini anlayabilecek kadar iyi bir farkındalık ve içgörüye sahip olduğunuzu gösterir.

Uzm. Dr. Devrim Kalafat

Bizi Arayın